ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΟ
ΤΟΝ ΕΥΣΕΒΕΣΤΑΤΟ ΒΑΣΙΛΙΑ
ΤΟΝ ΕΥΣΕΒΕΣΤΑΤΟ ΒΑΣΙΛΙΑ
Σχετικά με το φωτεινό σημείο του σταυρού που φάνηκε στον ουρανό των Ιεροσολύμων.
Στο θεοφιλέστατο και ευσεβέστατο βασιλιά Κωνσταντίνο Αύγουστο, ο Κύριλλος ο επίσκοπος Ιεροσολύμων εν Κυρίω στέλνει τον χαιρετισμό του.
Προς τη θεοφιλή σου βασιλεία στέλνω από τα Ιεροσόλυμα αυτά τα πρώτα γράμματα, που είναι αντάξιά σου να τα δεχτείς, κι εμένα να τα προσφέρω, όχι γεμάτα με κολακευτικά λόγια, αλλά αναγγέλλοντας θεοπτίες των επουρανίων. Ούτε περιέχουν σύνθετους ρητορικούς λόγους, αλλά σου μαρτυρούν την αλήθεια με προφητείες των αγίων Ευαγγελίων, όπως φαίνεται και από την έκβαση των πραγμάτων.
Άλλοι βέβαια, από αυτά που έχουν, στεφανώνουν πολλές φορές το τίμιο κεφάλι σου με χρυσοκόλλητα στεφάνια στολισμένα με αστραφτερά πετράδια. Εμείς όμως δε σε στεφανώνουμε με γήινα πράγματα (γιατί τα γήινα δώρα τελειώνουν πάνω στη γη), αλλά με μεγάλη φροντίδα ενημερώνουμε την ευσέβειά σου για μια θεϊκή ενέργεια, που συντελέστηκε στα Ιεροσόλυμα, ανάμεσα στους άλλους καρπούς της θεοφιλούς σου βασιλείας. Και αυτό το κάνουμε, όχι για να περάσεις για πρώτη φορά από την άγνοια στη θεογνωσία (γιατί κι από μόνος σου μπορείς να διδάξεις και άλλους, με την ευσέβειά σου), αλλά για να βεβαιωθείς και για όσα γνωρίζεις. Και περισσότερο, καθώς πήρες κληρονομικά τη βασιλεία των προγόνων σου και αφού μάθεις ότι ο θεός σε έχει τιμήσει με ανώτερα επουράνια στεφάνια, για να αποδώσεις και τώρα την πρέπουσα ευχαριστία στον βασιλιά των πάντων Θεό και για να εφοδιαστείς με μεγαλύτερο θάρρος απέναντι στους εχθρούς, αφού καταλάβεις έμπρακτα με όσα θαύματα κάνει επί των ημερών σου, ότι η βασιλεία σου είναι αγαπητή στο Θεό.
Γιατί στις μέρες του θεοφιλεστάτου και αειμακάριστου Κωνσταντίνου, του πατέρα σου, έχει βρεθεί στα Ιεροσόλυμα το σωτήριο ξύλο του σταυρού, καθώς η θεία χάρη παραχώρησε να ανακαλυφθούν οι κρυμμένοι άγιοι τόποι από κάποιον που αναζητούσε αληθινά την ευσέβεια. Στις μέρες σου όμως, δέσποτα, πανευσεβέστατε βασιλιά, που ξεπερνάς την προγονική ευσέβεια έχοντας μεγαλύτερη την ευλάβεια προς τον Θεό, τα θαύματα δεν προέρχονται από τη γη, αλλά από τον ουρανό ,και το τρόπαιο με το οποίο ο Κύριός μας και Σωτήρας Ιησούς Χριστός νίκησε το θάνατο, δηλαδή ο τίμιος σταυρός, έγινε ορατός στα Ιεροσόλυμα απαστράπτοντας και ακτινοβολώντας φως.
Γιατί σε αυτές τις μέρες της αγίας Πεντηκοστής, στο πρώτο εννιαήμερο του Μαΐου, περίπου την τρίτη ώρα, φαινόταν στον ουρανό ένας τεραστίων διαστάσεων σταυρός από φως, πάνω από τον άγιο Γολγοθά και εκτεινόταν μέχρι το άγιο όρος των Ελαιών. Και δε φανερώθηκε μόνο σε έναν ή σε δύο, αλλά ολοφάνερα σε όλο το λαό της πόλης. Και δεν πέρασε με ταχύτητα, σαν να ήταν αποκύημα φαντασίας, αλλά για πολλές ώρες ήταν πεντακάθαρα ορατός πάνω από τη γη και με τις απαστράπτουσες ακτινοβολίες του επισκίασε και τις ακτίνες του ήλιου. Γιατί πραγματικά θα επισκιάζονταν ο σταυρός από τον ήλιο, αν δεν ήταν η λάμψη του πιο δυνατή για αυτούς που έβλεπαν. Με αποτέλεσμα όλος ο λαός της πόλης μαζί, την ίδια στιγμή, να τρέξει στην άγια Εκκλησία κυριευμένος από το φόβο της θεοπτίας αλλά και με χαρά, νέοι και ηλικιωμένοι, άνδρες και γυναίκες και κάθε ηλικία, ακόμα και οι νιόπαντρες κόρες από τα σπίτια τους, ντόπιοι και ξένοι, Χριστιανοί και μαζί αλλοδαποί ειδωλολάτρες που βρίσκονταν στην πόλη. Και ομόφωνα όλοι, σαν να ήταν ένα στόμα, υμνούσαν τον Ιησού Χριστό, τον Κύριό μας, τον Υιό του Θεού τον μονογενή, τον θαυματουργό, καταλαβαίνοντας έμπρακτα και με προσωπική πείρα ότι το πανευσεβές δόγμα των Χριστιανών δεν στηρίζεται «σε λόγια σοφών που πείθουν», αλλά «σε απόδειξη Πνεύματος και δυνάμεως». Και δεν κηρύσσεται μόνο από ανθρώπους, αλλά το βεβαιώνει και ο Θεός από τους ουρανούς.
Όταν λοιπόν εμείς, οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ είδαμε με τα ίδια μας τα μάτια το παράδοξο θαύμα, προσκυνήσαμε και ευχαριστήσαμε τον Θεό, τον Βασιλιά των όλων και τον μονογενή του Υιό, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Ακόμη, προσευχηθήκαμε για το θεοφιλές κράτος σου εδώ στους αγίους τόπους και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Και βέβαια έπρεπε να μη σιωπήσουμε για αυτές τις θεοπτίες, αλλά να αναγγείλουμε στην ένθεη ευσέβειά σου αμέσως το καλό αυτό νέο. Και για αυτό σπεύσαμε να σου στείλουμε τα γράμματα, για να αποκτήσεις σταθερότερο θάρρος στον Κύριό μας Ιησού Χριστό, προσθέτοντας στα θεμέλια της πίστης σου τη γνώση από αυτά που πρόσφατα φανέρωσε ο Θεός. Και παράλληλα, οπλισμένος με τη γνώριμη ανδρεία σου, σαν να έχεις σύμμαχο τον ίδιο το Θεό, να προσθέσεις σε αυτή με μεγάλη προθυμία το τρόπαιο του σταυρού, το καύχημα των καυχημάτων, παίρνοντας για σύμμαχό σου το σημάδι που φανερώθηκε στον ουρανό, το σχήμα του οποίου έδειξε στους ανθρώπους ο ουρανός με μεγάλη καύχηση.
Αυτό βέβαια το θαύμα, θεοφιλέστατε βασιλιά, συντελέστηκε τώρα σύμφωνα με τις μαρτυρίες των προφητών και τα άγια λόγια του Χριστού που βρίσκονται στα Ευαγγέλια, και πάλι θα συντελεσθεί μεγαλοπρεπέστερα. Γιατί στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο ο Σωτήρας, χαρίζοντας γνώση για μελλοντικά πράγματα στους μακαρίους αποστόλους του και μέσω εκείνων μιλώντας στους μεταγενέστερους, έλεγε προαναγγέλλοντας ξεκάθαρα: «και τότε θα φανεί το σημείο του Υιού του ανθρώπου στον ουρανό». Αν πάρεις λοιπόν στα χέρια σου οποιοδήποτε θεϊκό Ευαγγέλιο, θα βρεις όλες τις έγγραφες προφητικές μαρτυρίες που βρίσκονται μέσα, από τις οποίες πιο πολύ σε παρακαλώ βασιλιά, με συχνότερη μελέτη να προσέξεις για τα υπόλοιπα που είναι γραμμένα εκεί σχετικά με αυτά. Γιατί τα πράγματα που προείπε ο Σωτήρας μας πρέπει να τα παρατηρούμε με μεγάλη ευλάβεια, για να μην υποστούν καμιά παρερμηνεία από λανθασμένη ενέργεια.
Αυτά λοιπόν τα λόγια μας σου προσφέρω, θεοφιλέστατε βασιλιά. Αυτά τα πρώτα μηνύματα στέλνω από τα Ιεροσόλυμα σε σένα, τον γνησιότατο και πανευσεβή προσκυνητή - μαζί με μας - του Χριστού, του μονογενή Υιού του Θεού και Σωτήρα μας, ο οποίος σύμφωνα με τις θείες Γραφές εκπλήρωσε τη σωτηρία της οικουμένης στα Ιεροσόλυμα, πάτησε εδώ το θάνατο, με το δικό του τίμιο αίμα εξάλειψε τις αμαρτίες των ανθρώπων και πρόσφερε ζωή, αφθαρσία και πνευματική επουράνια χάρη σε αυτούς που τον πιστεύουν. Με τη δύναμη και τη χάρη Του μακάρι να σε ευφραίνει και να σε προστατεύει, να διαπρέπεις σε λαμπρότερα και μεγαλύτερα κατορθώματα ευσέβειας, να καμαρώνεις για τα βασιλικά βλαστάρια των γνήσιων υιών σου. Ο ίδιος ο Παντοκράτορας Θεός, που παρέχει κάθε αγαθό, μακάρι να σε φυλάξει με όλη σου την οικογένεια για πολλά ειρηνικά χρόνια ως καύχημα των Χριστιανών και όλου του κόσμου.
Μακάρι ο Θεός των όλων να μας δώσει τη χαρά να είσαι υγιής και στολισμένος με κάθε αρετή, να φροντίζεις ,όπως συνηθίζεις, τις άγιες Εκκλησίες και την εξουσία των Ρωμαίων, να λαμπρύνεσαι με μεγαλύτερα βραβεία ευσεβείας και πολλά ειρηνικά έτη να σου χαρίζει σε σένα και σε όλη σου την οικογένεια, Αύγουστε βασιλιά θεοφιλέστατε, για να δοξάζεις πάντοτε την αγία και ομοούσιο Τριάδα, τον αληθινό Θεό μας, στον οποίο πρέπει κάθε δόξα στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
Άλλοι βέβαια, από αυτά που έχουν, στεφανώνουν πολλές φορές το τίμιο κεφάλι σου με χρυσοκόλλητα στεφάνια στολισμένα με αστραφτερά πετράδια. Εμείς όμως δε σε στεφανώνουμε με γήινα πράγματα (γιατί τα γήινα δώρα τελειώνουν πάνω στη γη), αλλά με μεγάλη φροντίδα ενημερώνουμε την ευσέβειά σου για μια θεϊκή ενέργεια, που συντελέστηκε στα Ιεροσόλυμα, ανάμεσα στους άλλους καρπούς της θεοφιλούς σου βασιλείας. Και αυτό το κάνουμε, όχι για να περάσεις για πρώτη φορά από την άγνοια στη θεογνωσία (γιατί κι από μόνος σου μπορείς να διδάξεις και άλλους, με την ευσέβειά σου), αλλά για να βεβαιωθείς και για όσα γνωρίζεις. Και περισσότερο, καθώς πήρες κληρονομικά τη βασιλεία των προγόνων σου και αφού μάθεις ότι ο θεός σε έχει τιμήσει με ανώτερα επουράνια στεφάνια, για να αποδώσεις και τώρα την πρέπουσα ευχαριστία στον βασιλιά των πάντων Θεό και για να εφοδιαστείς με μεγαλύτερο θάρρος απέναντι στους εχθρούς, αφού καταλάβεις έμπρακτα με όσα θαύματα κάνει επί των ημερών σου, ότι η βασιλεία σου είναι αγαπητή στο Θεό.
Γιατί στις μέρες του θεοφιλεστάτου και αειμακάριστου Κωνσταντίνου, του πατέρα σου, έχει βρεθεί στα Ιεροσόλυμα το σωτήριο ξύλο του σταυρού, καθώς η θεία χάρη παραχώρησε να ανακαλυφθούν οι κρυμμένοι άγιοι τόποι από κάποιον που αναζητούσε αληθινά την ευσέβεια. Στις μέρες σου όμως, δέσποτα, πανευσεβέστατε βασιλιά, που ξεπερνάς την προγονική ευσέβεια έχοντας μεγαλύτερη την ευλάβεια προς τον Θεό, τα θαύματα δεν προέρχονται από τη γη, αλλά από τον ουρανό ,και το τρόπαιο με το οποίο ο Κύριός μας και Σωτήρας Ιησούς Χριστός νίκησε το θάνατο, δηλαδή ο τίμιος σταυρός, έγινε ορατός στα Ιεροσόλυμα απαστράπτοντας και ακτινοβολώντας φως.
Γιατί σε αυτές τις μέρες της αγίας Πεντηκοστής, στο πρώτο εννιαήμερο του Μαΐου, περίπου την τρίτη ώρα, φαινόταν στον ουρανό ένας τεραστίων διαστάσεων σταυρός από φως, πάνω από τον άγιο Γολγοθά και εκτεινόταν μέχρι το άγιο όρος των Ελαιών. Και δε φανερώθηκε μόνο σε έναν ή σε δύο, αλλά ολοφάνερα σε όλο το λαό της πόλης. Και δεν πέρασε με ταχύτητα, σαν να ήταν αποκύημα φαντασίας, αλλά για πολλές ώρες ήταν πεντακάθαρα ορατός πάνω από τη γη και με τις απαστράπτουσες ακτινοβολίες του επισκίασε και τις ακτίνες του ήλιου. Γιατί πραγματικά θα επισκιάζονταν ο σταυρός από τον ήλιο, αν δεν ήταν η λάμψη του πιο δυνατή για αυτούς που έβλεπαν. Με αποτέλεσμα όλος ο λαός της πόλης μαζί, την ίδια στιγμή, να τρέξει στην άγια Εκκλησία κυριευμένος από το φόβο της θεοπτίας αλλά και με χαρά, νέοι και ηλικιωμένοι, άνδρες και γυναίκες και κάθε ηλικία, ακόμα και οι νιόπαντρες κόρες από τα σπίτια τους, ντόπιοι και ξένοι, Χριστιανοί και μαζί αλλοδαποί ειδωλολάτρες που βρίσκονταν στην πόλη. Και ομόφωνα όλοι, σαν να ήταν ένα στόμα, υμνούσαν τον Ιησού Χριστό, τον Κύριό μας, τον Υιό του Θεού τον μονογενή, τον θαυματουργό, καταλαβαίνοντας έμπρακτα και με προσωπική πείρα ότι το πανευσεβές δόγμα των Χριστιανών δεν στηρίζεται «σε λόγια σοφών που πείθουν», αλλά «σε απόδειξη Πνεύματος και δυνάμεως». Και δεν κηρύσσεται μόνο από ανθρώπους, αλλά το βεβαιώνει και ο Θεός από τους ουρανούς.
Όταν λοιπόν εμείς, οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ είδαμε με τα ίδια μας τα μάτια το παράδοξο θαύμα, προσκυνήσαμε και ευχαριστήσαμε τον Θεό, τον Βασιλιά των όλων και τον μονογενή του Υιό, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Ακόμη, προσευχηθήκαμε για το θεοφιλές κράτος σου εδώ στους αγίους τόπους και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Και βέβαια έπρεπε να μη σιωπήσουμε για αυτές τις θεοπτίες, αλλά να αναγγείλουμε στην ένθεη ευσέβειά σου αμέσως το καλό αυτό νέο. Και για αυτό σπεύσαμε να σου στείλουμε τα γράμματα, για να αποκτήσεις σταθερότερο θάρρος στον Κύριό μας Ιησού Χριστό, προσθέτοντας στα θεμέλια της πίστης σου τη γνώση από αυτά που πρόσφατα φανέρωσε ο Θεός. Και παράλληλα, οπλισμένος με τη γνώριμη ανδρεία σου, σαν να έχεις σύμμαχο τον ίδιο το Θεό, να προσθέσεις σε αυτή με μεγάλη προθυμία το τρόπαιο του σταυρού, το καύχημα των καυχημάτων, παίρνοντας για σύμμαχό σου το σημάδι που φανερώθηκε στον ουρανό, το σχήμα του οποίου έδειξε στους ανθρώπους ο ουρανός με μεγάλη καύχηση.
Αυτό βέβαια το θαύμα, θεοφιλέστατε βασιλιά, συντελέστηκε τώρα σύμφωνα με τις μαρτυρίες των προφητών και τα άγια λόγια του Χριστού που βρίσκονται στα Ευαγγέλια, και πάλι θα συντελεσθεί μεγαλοπρεπέστερα. Γιατί στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο ο Σωτήρας, χαρίζοντας γνώση για μελλοντικά πράγματα στους μακαρίους αποστόλους του και μέσω εκείνων μιλώντας στους μεταγενέστερους, έλεγε προαναγγέλλοντας ξεκάθαρα: «και τότε θα φανεί το σημείο του Υιού του ανθρώπου στον ουρανό». Αν πάρεις λοιπόν στα χέρια σου οποιοδήποτε θεϊκό Ευαγγέλιο, θα βρεις όλες τις έγγραφες προφητικές μαρτυρίες που βρίσκονται μέσα, από τις οποίες πιο πολύ σε παρακαλώ βασιλιά, με συχνότερη μελέτη να προσέξεις για τα υπόλοιπα που είναι γραμμένα εκεί σχετικά με αυτά. Γιατί τα πράγματα που προείπε ο Σωτήρας μας πρέπει να τα παρατηρούμε με μεγάλη ευλάβεια, για να μην υποστούν καμιά παρερμηνεία από λανθασμένη ενέργεια.
Αυτά λοιπόν τα λόγια μας σου προσφέρω, θεοφιλέστατε βασιλιά. Αυτά τα πρώτα μηνύματα στέλνω από τα Ιεροσόλυμα σε σένα, τον γνησιότατο και πανευσεβή προσκυνητή - μαζί με μας - του Χριστού, του μονογενή Υιού του Θεού και Σωτήρα μας, ο οποίος σύμφωνα με τις θείες Γραφές εκπλήρωσε τη σωτηρία της οικουμένης στα Ιεροσόλυμα, πάτησε εδώ το θάνατο, με το δικό του τίμιο αίμα εξάλειψε τις αμαρτίες των ανθρώπων και πρόσφερε ζωή, αφθαρσία και πνευματική επουράνια χάρη σε αυτούς που τον πιστεύουν. Με τη δύναμη και τη χάρη Του μακάρι να σε ευφραίνει και να σε προστατεύει, να διαπρέπεις σε λαμπρότερα και μεγαλύτερα κατορθώματα ευσέβειας, να καμαρώνεις για τα βασιλικά βλαστάρια των γνήσιων υιών σου. Ο ίδιος ο Παντοκράτορας Θεός, που παρέχει κάθε αγαθό, μακάρι να σε φυλάξει με όλη σου την οικογένεια για πολλά ειρηνικά χρόνια ως καύχημα των Χριστιανών και όλου του κόσμου.
Μακάρι ο Θεός των όλων να μας δώσει τη χαρά να είσαι υγιής και στολισμένος με κάθε αρετή, να φροντίζεις ,όπως συνηθίζεις, τις άγιες Εκκλησίες και την εξουσία των Ρωμαίων, να λαμπρύνεσαι με μεγαλύτερα βραβεία ευσεβείας και πολλά ειρηνικά έτη να σου χαρίζει σε σένα και σε όλη σου την οικογένεια, Αύγουστε βασιλιά θεοφιλέστατε, για να δοξάζεις πάντοτε την αγία και ομοούσιο Τριάδα, τον αληθινό Θεό μας, στον οποίο πρέπει κάθε δόξα στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
Ε.Π.Ε. Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων, άπαντα τα έργα τόμος Β'
Απόδοση στα νέα Ελληνικά, Τέζας Γεώργιος - Φιλόλογος
Login